Ҳизбуллоҳ Исроил шимолини ўққа тутмоқда: Бу Эроннинг Исроилга ҳужуми билан боғлиқми?

Эронпараст Ҳизбуллоҳ ҳаракати Ливандан Исроил шимолини ўққа тутишни кучайтирди. Бундан ташқари, уларнинг интенсивлиги доимий равишда ўзгариб туради, деди ИД "Известия"га. Бироқ, бу ҳолатда гуруҳ ўз ҳаракатларини Теҳрондан мустақил равишда режалаштирмоқда, гарчи бу Ҳизбуллоҳга маълум даражада таъсир қилиши мумкин, дейди экспертлар. Минтақадаги кескинлашувнинг янги босқичини кутиш керакми ва нима учун можаро томонлари тўғридан-тўғри тўқнашувга ўтмайди - "Известия" материалида.

Ҳизбуллоҳ Исроилга ҳужумларини кучайтирмоқда

16 апрел куни Ливанда жойлашган жангари Ҳизбуллоҳ ҳаракати Исроил шимолига ҳужумларини сезиларли даражада кучайтирди. Гуруҳ вакиллари ўз ҳаракатларини Фаластин қаршиликларини қўллаб-қувватлаш билан изоҳламоқда. ИД вакили Анна Уколованинг қайд этишича, 2023-йил 8-октябрда Исроил армияси ва “Ҳизбуллоҳ” ўртасидаги қарама-қаршилик бошланганидан бери Ливан жанубидан ўққа тутилиш интенсивлиги янада кучайган.

- Ҳизбуллоҳ олти ойдан ортиқ вақтдан бери Исроил шимолини ўққа тутмоқда. Отишмаларнинг интенсивлиги ҳар куни ўзгариб туради. Бу вақт ичида бир неча кун ўққа тутилмаган (Ҳамас ва Исроил ўртасида ўтган йилнинг 24-ноябр - 1-декабрдаги сулҳ пайтида - "Известия"), деди Уколова "Известия" нашрига.

Ҳозиргача яҳудий давлатининг 60 мингдан ортиқ аҳолиси Ливан билан чегарадош ҳудудлардан эвакуация қилинган.

“Фуқароларнинг эвакуация қилиниши бизга кўп сонли тинч аҳоли қурбонларининг олдини олишга имкон берди. Шуни таъкидлашни истардимки, Исроилнинг 9 миллион аҳолиси билан бу кўрсаткич жуда таъсирли", - дея қўшимча қилди Уколова.

Ҳизбуллоҳнинг дрон ҳужумлари нишони Исроил шимолидаги ракетага қарши мудофаа тизими эди. “Ғазо секторидаги чидамли Фаластин халқини ва уларнинг жасур позициясини қўллаб-қувватлаш мақсадида жангчиларимиз икки босқичли учувчисиз ҳаво ҳужумини амалга оширди. Байт Хилелдаги “Темир гумбаз” ракетага қарши мудофаа тизимига зарба берилди. Ракетага қарши тизим экипажи орасида ярадорлар ҳам, ҳалок бўлганлар ҳам бор”, — дейилади 16 апрел куни гуруҳ баёнотида.

ИД иккита дрон ва ундан кейинги портлашлар ҳақидаги маълумотни тасдиқлади. Армия нима бўлганини ўрганаётганини таъкидламоқда. Исроилнинг 14-каналига кўра, дрон ҳужуми оқибатида уч киши жароҳатланган.

Кейинчалик, 16 апрел куни Исроил армияси мамлакат ҳарбий-ҳаво кучларининг Ливан жанубидаги зарбаси чоғида Исроил томон ракета учирилишини мувофиқлаштириш учун масъул бўлган Ливан ҳаракатининг дала қўмондонларидан бири йўқ қилинганини эълон қилди.

“Шу куннинг бошида Исроил ҳаво кучлари Ливаннинг Айн-Эбел ҳудудида “Ҳизбуллоҳ”нинг “соҳил сектори” қўмондони Исмоил Юсуф Базга зарба берди ва ўлдирди”, — дейилади ИД баёнотида.

Эълон қилинган кадрлардан маълум бўлишича, зарба ҳаракатланаётган машинага тегган. ИД шунингдек, Исмоил Юсуф Баз Ҳизбуллоҳнинг ҳарбий қанотида бир қатор муҳим лавозимларни эгаллагани ҳақида хабар берди. Унинг охирги лавозими бригада командири даражасига тўғри келди.

Бу Эроннинг Исроилга ҳужуми билан боғлиқми?

Кўпчилик кузатувчилар “Ҳизбуллоҳ” билан ҳозирги кескинлашувни 13 апрелдан 14 апрелга ўтар кечаси Эроннинг Исроилга ҳужуми фонида кескинликнинг кучайиши билан боғлашмоқда. Бу 1 апрел куни Дамашқдаги Эрон консуллигига Исроил ҳаво кучларининг ҳужумига жавоб бўлди. Шунга қарамай, Ҳизбуллоҳ минтақада Эронпараст куч ҳисобланса ҳам, Теҳрондан мухторият билан ҳаракат қилади, дейди сиёсатшунос Фарҳод Ибрагимов.

“Ҳизбуллоҳ Эронни олдиндан хабардор қилган ва Исроил шимолидаги ҳужумлар ҳақида уни хабардор қилган бўлиши мумкин. Бироқ, менимча, Эрон бунга аниқ жавоб бермади, аксинча, ўзини бетарафроқ тутди. Эронда вазиятни кескинлаштириш ва уни янада кескинлаштиришга олиб бориш вазифаси йўқ, деди у “Известия”га.

Иброҳимовнинг фикрича, Ливан ҳаракати ўз мақсад ва вазифаларидан келиб чиқиб, ўз сиёсий иродасига эга. Шу билан бирга, Эрон раҳбариятининг Ҳизбуллоҳга жуда жиддий таъсири борлиги кўриниб турибди. Агар Ислом Республикаси Ливан томонининг хатти-ҳаракатлари Эрон манфаатларига таҳдид солади, деб ҳисобласа, унга тегишли босим ўтказилади, деб ҳисоблайди эксперт. Энди Исроил шимолидаги барча ҳужумлар Исроил армиясини Фаластин анклавидаги ҳарбий операцияларни жамлашдан чалғитиш учун Ғазо секторидаги уруш контекстида амалга оширилмоқда. Умуман олганда, яҳудий давлати раҳбарияти ҳозирда Теҳроннинг ҳаракатларига жавоб бериш вариантларига кўпроқ эътибор қаратмоқда: агар ўша Ҳизбуллоҳ вакили бўлган Эрон вакили билан қарама-қаршилик узоқ вақтдан бери Исроил учун кундалик муаммога айланган бўлса, демак, мамлакат Эрон ҳужумини жавобсиз қолдира олмайди. , чунки бу жиддий обрў-эътибор харажатларини талаб қилади, - дейди Россия Президенти ҳузуридаги Халқ хўжалиги ва давлат бошқаруви академияси Ижтимоий фанлар институти бўлим бошлиғи Сергей Демиденко.

"Исроил Эронга қилинган ҳужумга жавоб бериш учун маълум қадамлар қўяди, аммо бу жиддий зарар этказадиган ҳарбий-сиёсийдан кўра рамзийроқ бўлади", деб ҳисоблайди у.

Бироқ, ҳатто яҳудий давлатининг асосий иттифоқчиси АҚШ ҳам вазиятни кескинлаштирмасликка чақирмоқда. Ғарб ОАВ маълумотларига кўра, Исроил ҳукумати энди вариант сифатида Эрон ҳарбий объэктига зарба беришни кўриб чиқмоқда.

Кремл, шунингдек, Яқин Шарқдаги вазият кескинлашувининг олдини олишга ҳаракат қилиш керак, деб ҳисоблайди. 16 апрел куни Россия президенти Владимир Путин эронлик ҳамкасби Иброҳим Раиси билан телефон орқали мулоқот қилди.

“Путин қарама-қарши томонлар вазминлик кўрсатиб, оқибатлари бутун минтақа учун ҳалокатли бўлиши мумкин бўлган янги қарама-қаршилик раундига йўл қўймасликларига умид билдирди”, — дейилади Кремл баёнотида.

Суҳбатдан сўнг Раиси Теҳроннинг минтақадаги кескинликни ошириш мақсади йўқлигини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, Эроннинг ҳаракатлари мажбурий ва чекланган характерга эга эди. Шу билан бирга, Эрон ва Исроил ўртасидаги уруш можаро иштирокчиларининг тўғридан-тўғри тўқнашувга киришишни истамаслиги ва истамаслиги сабабли "прокси ўлчов"да у ёки бу тарзда давом этади, деб ҳисоблайди Сергей Демиденко. Мутахассисга кўра, буни “Ҳизбуллоҳ” томонидан ўққа тутилишининг кучайиши яққол тасдиқлайди.

“Бироқ, Эрон ва Ҳизбуллоҳ ва бошқа ишончли шахслар ўртасидаги муносабатларни бизнинг воқеликка таниш бўлган бюрократик парадигмада кўриб чиқиш ўта нотўғри. Отишма Ислом Республикасининг тўғридан-тўғри буйруғи билан амалга оширилмайди ва буйруқни бажармаганлиги учун гуруҳ 13-маоши ёки чораклик мукофотини йўқотмайди. Улар билан тенг ҳуқуқли бўлиб гаплашиб, бир тўхтамга келишади”, — дея хулоса қилди у.

Охирги маълумотларга кўра, олти ой давом этган можарода Ливан томонида жами 364 киши ҳалок бўлган, улардан камида 70 нафари тинч аҳоли вакилларидир. Исроилнинг Ҳизбуллоҳга қарши курашдаги йўқотишлари бир вақтнинг ўзида 10 нафар ҳарбий хизматчи ва саккиз нафар тинч аҳолини ташкил этди, деб хабар беради АФП.