Коронавирус Марказий осиёлик мигрантларни Россияга «қамаб қўйди»

Россия Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистон билан авиа ва темир йўл қатновларига ўзаро чеклов киритган ё кескин қисқартиргани сабаб ушбу давлат фуқаролари мамлакатда қолиб кетмоқда, деб хабар беради «Коммерсантъ».

Нашр мухбири ҳар уч давлатнинг Россиядаги элчилари билан боғланиб, бу давлатлар ўз фуқароларига ватанларига қайтиш ёки карантинни Россияда ўтказиш борасида қандай ёрдам кўрсатаётганига қизиққан.

COVID-19 коронавируси туфайли Россия чегараларнинг ёпилиши ҳамда авиа ва темир йўл қатновларининг бекор қилиниши Марказий Осиё давлатлари — Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистондан келган юз минглаб меҳнат мигрантларининг режаларини ўзгартириб юборди. Гап шундаки, анъанага кўра, айнан баҳор фаслида ишчилар Россияга ишлаш учун йўл олишади ва кеч кузда ватанига қайтишади. Россияда қишда ишлаган мигрантлар эса Наврўз байрамини уйда нишонлашга ҳаракат қилади.

Бироқ меҳнат мигрантлари байрамга ўз оилалари бағрига қайтиши қийин масала. Ўзбекистон бошқа давлатлар билан авиа ва темир йўл қатновларини тўлиқ ёпди, Uzbekistan Airways миллий авиакомпанияси эса фақат Москва ва Дубайдан чартер рейслар ташкил этилишини ваъда қилмоқда. Шунингдек, барча йўловчилар Тошкентга келиши билан икки ҳафталик карантинга жойлаштирилади.

Ўзбекистоннинг Россиядаги элчиси Ботиржон Асадовнинг «Коммерсантъ»га маълум қилишича, бундай чартер рейсларнинг биринчиси сешанба куни амалга оширилган. Россия ҳукумати билан ўзбекистонлик фуқароларни нафақат Москвадан, Россиянинг бошқа ҳудудларидан қўшимча чартер рейслар амалга ошириш масаласи кўриб чиқилмоқда. «Бу рейсларга чипталар пуллик. Бундан ташқари, икки мамлакат ҳукуматларининг келишувига кўра, 17 март куни Қозон вокзалидан Тошкентга иккита махсус поезд йўл олди. 18 март куни яна бир поезд йўлга чиқиши кутилмоқда», — дейди элчи.

Асадовнинг сўзларига кўра, элчихона «ватанга қайтиш истагида бўлган ватандошлар ҳақида маълумот тўпламоқда», қолганларни эса «ваҳимага берилмасдан, Россия ҳукумати томонидан тавсия этилаётган вирусга қарши курашиш чора-тадбирларига амал қилиш»га чақирмоқда.

Молиявий муаммоларни меҳнат мигрантларининг аҳволига аллақачон таъсирини ўтказган рубл курси ҳам янада чуқурлаштириши мумкин.

Мигрант.моби портали асосчиси, юрист Ботиржон Шермуҳаммедов мигрантлар ёпиқ чегаралар шароитида тўқнаш келаётган бюрократик муаммоларга ҳам эътиборни қаратди.

«Мигрант ўз миграцион картасини янгилаш учун Россия чегарасига борадиган ҳолатлар жуда кўп. Агар патентга вақтида ҳужжат топшира олмаса, 10—15 минг рубл жарима тўлаш ёки Қозоғистон чегарасига бориб, уни кесиб қайтиб кириш танлови бор. Бу бир ярим сутка вақтни олади, лекин арзонроқ — 7—8 минг рубл. Мигрантлар кўпроқ иккинчи вариантни танлашади, гарчи бундай йўналишни таклиф этаётган ташувчилар ноқонуний ишлашади, чегарачилар эса гоҳида пора талаб қилишади», — дейди Шермуҳаммедов.

Тожикистон авиақатновни кескин камайтирди ва Россия билан темир йўл алоқаларини бутунлай тўхтатди. Тожикистоннинг Москвадаги элчиси Имомиддин Сатторов барча тожик ишчилари ва талабаларини Россиядан эвакуация қилишнинг иложи йўқлигини тан олган ва шунинг учун Россия ҳукуматидан уларни қолиш шартларини бузганликлари учун жазоламасликни сўраган.

Қирғизистон Москва билан авиақатновни сақлаб қолган, аммо Екатеринбург, Ростов-Дон ва Санкт-Петербургга рейсларни тўхтатди, поездлар қатнови эса бутунлай бекор қилинди. «Мамлакатларимиз ўртасидаги авиақатнов ҳали бекор қилинмаганлиги ва фуқароларнинг чиқиб кетишлари учун ҳеч қандай тўсиқлар йўқлиги сабабли, эвакуация масаласи ҳам ҳозирча кўриб чиқилмаяпти», — деди Қирғизистоннинг Москвадаги элчиси Аликбек Жекшенкулов. Бугун, 18 март куни Қирғизистонда ҳам коронавирус билан касалланиш ҳолати қайд этилди.