Тўйиб овқатланмаслик 2034 йилгача бартараф этилиши мумкин – БМТ

2034 йилга бориб, тўйиб овқатланмаслик бартараф этилиши ва тўғридан тўғри қишлоқ хўжалигидаги иссиқхона газлари чиқиндилари 7 фоизга камайиши мумкин. Бу ҳақда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти хабар берди.

Унинг сўзларига кўра, бундай натижаларга эришиш учун чиқиндиларни камайтирувчи технологиялардан кенг фойдаланиш ҳисобига озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқаришни 10 фоизга кўпайтириш ва қишлоқ хўжалиги самарадорлигини 15 фоизга ошириш керак бўлади. Технологияни ўзлаштириш, инфратузилмани ривожлантириш ва билимларни узатиш тезлиги ҳамда кўлами ушбу мақсадларга амалда эришиш даражасига таъсир қилади.

Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (FAO) ва Иқтисодий ҳамкорлик ва тараққиёт ташкилотининг (OECD) янги ҳисоботига кўра, глобал қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши ва истеъмоли келгуси ўн йил ичида ўсишда давом этади.

Европа ва Марказий Осиё минтақаси 2014 йилдан буён қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини соф экспорт қилувчи ҳисобланади. Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш қоидалари ва ресурс базасининг қисқариши туфайли чекланган ўсишга қарамай, бу тенденция давом этиши кутилмоқда.

Ҳисоботга кўра, Россия 2034 йилга бориб жаҳон экспортининг 25 фоизигача бўлган буғдой экспортчиси мақомини сақлаб қолади. Рақобатбардош нархи туфайли Россия донига Шимолий ва Ғарбий Африкада, шунингдек, Ғарбий Осиёда талаб сақланиб қолади. Россия мойли ўсимликлар бозорида ҳам ўз мавқеини мустаҳкамлайди – кунгабоқар ва колзанинг йиллик ишлаб чиқарилиши 20 миллион тоннадан ошади.

Қайд этилишича, Украина маккажўхори бозоридаги етакчи мавқеини сақлаб қолади ҳамда АҚШ, Бразилия ва Аргентина билан бирга жаҳон экспортининг салмоқли қисмини таъминлайди. Мамлакат ёғли экинлар, айниқса кунгабоқар ва колза етиштиришни ҳам кенгайтиради ва Россия, Европа Иттифоқи ҳамда Канада билан бир қаторда жаҳон бозорида муҳим етказиб берувчи бўлиб қолади.

Ҳисоботда Беларусь муҳим сут маҳсулотлари экспортчиси сифатида таъкидланган ва Россиянинг 2015 йилда Ғарб сут маҳсулотлари импортига эмбаргосидан кейин Россия бозорига эътибор қаратган. Ушбу қайта йўналтириш расмий Минскка чекланган халқаро кириш шароитида минтақавий даражада ўз мавқейини мустаҳкамлашга имкон берди.

Шунингдек, экспорт қилувчи ва импорт қилувчи ҳудудлар ўртасидаги савдо айланмалари ортиши таъкидланган. Натижада, халқаро савдо глобал қишлоқ-озиқ-овқат сектори учун муҳим аҳамиятга эга бўлиб қолади. 2034 йилга бориб, бутун дунё бўйлаб истеъмол қилинадиган барча калорияларнинг 22 фоизи халқаро миқёсда сотиладиган озиқ-овқат маҳсулотларига тўғри келиши кутилмоқда.

Таъкидланишича, жаҳон миқёсида аҳоли жон бошига чорвачилик маҳсулотлари (гўшт, балиқ, сут маҳсулотлари) истеъмоли 2034 йилга бориб 6 фоизга, ўртача даромаддан паст бўлган мамлакатларда эса бу кўрсаткич 24 фоизга ошади.

Бироқ кам даромадли мамлакатларда ҳайвонот маҳсулотларини ўртача истеъмол қилиш 2034 йилга бориб кунига 143 килокалория миқдорида сақланиб қолади, бу меъёрдан анча паст.

Ҳисоботда, шунингдек, имтиёзлар, соғлиқни сақлаш сиёсати ва озиқ-овқат билан боғлиқ муаммоларнинг ўзгариши туфайли юқори даромадли мамлакатларда аҳоли жон бошига ёғлар ва шакар истеъмоли камайиши айтилган.